شرایط قانونی فرزند خواندگی
اعطای سرپرستی کودکان بی سرپرست یک موضوع حساس و حقوقی است که در بسیاری از جوامع مورد توجه قرار دارد. این فرآیند در اکثر کشورها تحت نظارت قوانین و مقررات خاصی انجام میشود تا مصلحت کودکان حفظ شود و تصمیمات درست و منصفانه اتخاذ شود. در زیر به برخی موارد مرتبط با اعطای سرپرستی کودکان بی سرپرست اشاره خواهم کرد:
- قوانین مرتبط: هر کشور قوانین خود را برای مسائل مرتبط با اعطای سرپرستی دارد. این قوانین معمولاً در محاکم خانواده یا دیگر نهادهای حقوقی مشابه بررسی و تصمیم میگیرند. قوانین میتوانند شرایط و معیارهای مشخصی را برای اعطای سرپرستی تعیین کنند.
- مصلحت کودک: اصلیترین نگرش در مورد اعطای سرپرستی، مصلحت و رفاه کودک میباشد. دادگاهها و مقامات مختص این مسائل تلاش میکنند تا تصمیمی را اتخاذ کنند که بهترین مصلحت کودک را حفظ کند. این شامل مراقبت، تربیت، آموزش، و رشد مناسب کودک میشود.
- بررسی شرایط زندگی: مسئولین قانونی ممکن است شرایط زندگی زن و شوهرها یا افراد متقاضی سرپرستی را بررسی کنند تا اطمینان حاصل کنند که مناسبی برای رشد کودکان هستند. این شامل شرایط مالی، مسکن، سلامت روانی و جسمی و سایر عوامل میشود.
- تربیت و تجربیات والدین: تجربیات والدین در تربیت کودکان و تعهد به رشد و توسعه آنها نیز مورد توجه است. والدین باید نشان دهند که قادر به تأمین نیازهای جسمی و روحی کودکان هستند.
- آموزش و توانمندیها: برخی کشورها ممکن است از والدین متقاضی سرپرستی خواسته ویژگیها و توانمندیهای خاصی را برای مراقبت از کودکان ارائه کنند، از جمله آموزش در زمینه تربیت کودکان و مهارتهای والدینی.
- بررسی پیشینه واکنش به فرزندخواندگی: اگر زن و شوهرها یا افراد متقاضی سرپرستی قبلاً فرزند خواندگی انجام دادهاند، تجربیات آنها نیز بررسی میشود تا اطمینان حاصل شود که آنها برای انجام این وظیفه آماده هستند.
چه کسانی می توانند تقاضای فرزند خواندگی کنند؟
با توجه به تعریف سازمان بهزیستی کشور و ماده 5 قانون حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست، میتوان متن زیر را با جزئیات بنویسید:
“فرزند خواندگی به معنای اعطای سرپرستی کودکان بدون سرپرست شناخته شده تحت سرپرستی سازمان بهزیستی به خانوادههای متقاضی است که واجد شرایط قانون جاری حمایت از کودکان بی سرپرست هستند. بر اساس ماده 5 قانون حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست، افراد زیر میتوانند سرپرستی کودکان و نوجوانان مشمول این قانون را از سازمان درخواست نمایند:
الف) زن و شوهری که پنج سال از تاریخ ازدواج آنان گذشته باشد و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند، مشروط به اینکه حداقل یکی از آنان بیش از سی سال سن داشته باشد.
ب) زن و شوهر دارای فرزند، مشروط بر اینکه حداقل یکی از آنان بیش از سی سال سن داشته باشد.
ج) دختران و زنان بدون شوهر، در صورتی که حداقل سی سال سن داشته باشند، منحصراً حق سرپرستی اناث را خواهند داشت.”
- در موارد مساوی، زوجی که کمتر از پنجاه سال سن داشته باشد، اولویت بر زوجی دارای سن بیش از پنجاه سال برای پذیرش سرپرستی دارد.
همچنین، زوجی برای اخذ فرزند خواندگی باید همزمان درخواست دهند و رضایت کامل هر دو طرف شرط اساسی است.”
شرایط قانونی پذیرش فرزند خواندگی
برای اخذ فرزند خواندگی و سرپرستی کودکان و نوجوانان، خانوادهها و افراد متقاضی باید شرایط خاصی را دارا باشند. این شرایط در جنبههای مختلف از سلامت جسمی و روحی تا تمکن مالی، برای اعطای فرزند خواندگی ضروری هستند. در ادامه شرایط لازم برای اخذ فرزند خواندگی و سرپرستی آورده میشود:
- داشتن تابعیت ایرانی: زوجین برای اخذ فرزند خواندگی باید تابعیت ایرانی داشته باشند. اگر در خارج از ایران سکونت دارند، میتوانند درخواست اخذ سرپرستی خود را از طریق سفارتخانه به سازمان بهزیستی ارسال کنند.
- اعتقاد به یکی از ادیان رسمی: زوجین باید به یکی از ادیانی که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به رسمیت شناخته شده است، اعتقاد داشته باشند.
- عدم مبتلا به بیماریهای واگیردار یا صعب العلاج: زوجین نباید مبتلا به بیماریهای واگیردار یا بیماریهای صعب العلاج باشند.
- توانایی تربیت و نگهداری از کودکان و نوجوانان: زوجین باید توانایی لازم برای تربیت و نگهداری از کودکان و نوجوانان را داشته باشند.
- عدم داشتن محکومت جزایی موثر: زوجین نباید محکوم به جرم جنایی با مجازات موثر باشند.
- تمکن مالی قابل قبول: زوجین باید توانایی مالی کافی برای تأمین نیازهای کودکان را داشته باشند.
- انجام واجبات و ترک محرمات: زوجین باید واجبات اسلامی را به درستی انجام دهند و از ترک محرمات پرهیز کنند.
- صلاحیت اخلاقی: زوجین باید دارای صلاحیت اخلاقی برای تربیت کودکان باشند.
- عدم اعتیاد به الکل، مواد مخدر و یا روانگردان: زوجین نباید به الکل، مواد مخدر و یا روانگردان وابسته باشند.
- عدم مهجوری: زوجین نباید به مهجوری دچار باشند.
- حداقل سن: حداقل یکی از زوجین باید سی سال یا بیشتر سن داشته باشد.
تمام این شرایط باید در نظر گرفته شوند و رضایت کامل هر دو زوج از اهداف و تعهدات مربوط به فرزند خواندگی لازم است.”