وکیل پرونده قصاص در مشهد
چه کسانی صاحبان حق قصاص هستند؟
صاحب حق قصاص کسی است که در خصوص اجرا یا عدم اجرای حق قصاص تصمیم گیری کند و نظر بدهد.
۱.اگر قتل به طور عمد باشد اولیای دم مقتول صاحب حق قصاص هستند.اولیای دم همان کسانی هستندکه از شخص مقتول ارث می‌برند به جز همسر. اگرچه زوج و زوجه از هم ارث می برند اما اگر یکی از آنها به طور عمدی به قتل برسد طرف مقابل به عنوان ولی دم نمیتواند حق قصاص را اجرا کنند و فقط در صورت تبدیل قصاص به دیه می تواند میزان سهم الارث خود را در دیه شریک شود.
اگر حق قصاص به هر دلیلی تبدیل به دیه شود همسر مقتول از آن ارث می برد. اما اگر برخی از اولیای دم خواهان قصاص و برخی خواهان دیه باشند همسر مقتول از سهم دیه کسانی که خواهان دیه هستند ارث می برد.
ولی دم همان ورثه مقتول است به جز زوج یا زوجه که حق قصاص ندارد.
۲.اگر جنایتی که به طور عمدی انجام شده است کمتر از قتل باشد،
شخصی که جنایت نسبت به او صورت گرفته خودش صاحب حق قصاص است و دیگران نسبت به قصاص هیچ حقی ندارند.
۱.اگر قتل به طور عمد باشد اولیای دم مقتول صاحب حق قصاص هستند.اولیای دم همان کسانی هستندکه از شخص مقتول ارث می‌برند به جز همسر. اگرچه زوج و زوجه از هم ارث می برند اما اگر یکی از آنها به طور عمدی به قتل برسد طرف مقابل به عنوان ولی دم نمیتواند حق قصاص را اجرا کنند و فقط در صورت تبدیل قصاص به دیه می تواند میزان سهم الارث خود را در دیه شریک شود.
اگر حق قصاص به هر دلیلی تبدیل به دیه شود همسر مقتول از آن ارث می برد. اما اگر برخی از اولیای دم خواهان قصاص و برخی خواهان دیه باشند همسر مقتول از سهم دیه کسانی که خواهان دیه هستند ارث می برد.
ولی دم همان ورثه مقتول است به جز زوج یا زوجه که حق قصاص ندارد.
۲.اگر جنایتی که به طور عمدی انجام شده است کمتر از قتل باشد،
شخصی که جنایت نسبت به او صورت گرفته خودش صاحب حق قصاص است و دیگران نسبت به قصاص هیچ حقی ندارند.
قصاص نفس چیست؟
یکی از انواع مجازات اصلی قصاص است که دارای قواعد مشخصی است و نسبت به کسی اعمال میشود که طبق قانون باعث جنایت وارد شده به کسی باشد.
قصاص به دو دسته قصاص نفس و قصاص عضو تقسیم می شود. قصاص نفس مربوط به موقعی است که یکی از اعضای بدن در اثر جنایتی آسیب ببیند اما قصاص نفس زمانیست که جنایت منجر به مرگ شود. مجازات قتل عمد قصاص نفس است.
قصاص به دو دسته قصاص نفس و قصاص عضو تقسیم می شود. قصاص نفس مربوط به موقعی است که یکی از اعضای بدن در اثر جنایتی آسیب ببیند اما قصاص نفس زمانیست که جنایت منجر به مرگ شود. مجازات قتل عمد قصاص نفس است.
شرایط لازم برای قصاص نفس :
۱. قصاص نفس در کشتن زن مسلمان : اگر زن مسلمان توسط مردی کشته شود. در این صورت اگر قاتل ،مرد مسلمان باشد و ولی دم مقتول تقاضای قصاص کند ولی دم بایدقبل از قصاص نفس دیه کامل را به مرد پردازد اما اگر قاتل غیر مسلمان باشد بدون پرداخت دیه قصاص صورت میگیرد. اگر قاتل و مقتول هر دو غیر مسلمان باشند باز هم باید مابه‌التفاوت دیه پرداخت شود.
۲. اگر فردی دو یا چند نفر را به طور عمد به قتل برساند. اولیادم هر یک از مقتولان می‌توانند بدون رضایت اولیای مقتولان دیگر و به تنهایی بدون پرداخت سهم دیه قصاص کند.
۳. اگر فردی به طور عمدچند نفر را به قتل برساند و اولیای دم همه مقتولان خواهان قصاص باشند قاتل بدون اینکه دیه پرداخت کند قصاص می شود.
۴. اگر فردی دو یا چند نفر را به قتل برساند و اولیای دم برخی از مقتولان قصد قصاص داشته باشند و برخی قصد گرفتن دیه را داشته باشند در صورت موافقت قاتل به پرداخت دیه به آنان درقبال گذشت از حق قصاص، دیه آنان از انواع قاتل پرداخت میشود.
۵. اگرقتل نفس در ماه های حرام یا حرم مکه انجام گرفته باشد و توافق بر پرداخت دیه باشد دیه نفس با توجه به مقررات تغلیظ دیه افزایش می یابد.
۶. اگرقاتل درزمان و مکان حرام قصاص شود و قصاص مستلزم پرداخت فاضل دیه از سوی ولی دم به قاتل باشد دیه تغلیظ نمی شود.
۲. اگر فردی دو یا چند نفر را به طور عمد به قتل برساند. اولیادم هر یک از مقتولان می‌توانند بدون رضایت اولیای مقتولان دیگر و به تنهایی بدون پرداخت سهم دیه قصاص کند.
۳. اگر فردی به طور عمدچند نفر را به قتل برساند و اولیای دم همه مقتولان خواهان قصاص باشند قاتل بدون اینکه دیه پرداخت کند قصاص می شود.
۴. اگر فردی دو یا چند نفر را به قتل برساند و اولیای دم برخی از مقتولان قصد قصاص داشته باشند و برخی قصد گرفتن دیه را داشته باشند در صورت موافقت قاتل به پرداخت دیه به آنان درقبال گذشت از حق قصاص، دیه آنان از انواع قاتل پرداخت میشود.
۵. اگرقتل نفس در ماه های حرام یا حرم مکه انجام گرفته باشد و توافق بر پرداخت دیه باشد دیه نفس با توجه به مقررات تغلیظ دیه افزایش می یابد.
۶. اگرقاتل درزمان و مکان حرام قصاص شود و قصاص مستلزم پرداخت فاضل دیه از سوی ولی دم به قاتل باشد دیه تغلیظ نمی شود.
شرایط قصاص نفس :
۱. درخواست اولیای دم: اگر جنایت وارد بر نفس باشد طبق ماده ۳۵۱ قانون مجازات اسلامی اولیای دم به جز همسر باید مطالبه اجرای قصاص کنند وگرنه قصاص اجرا نمی شود.
۲.اجازه رهبر: اجرای قصاص جزء اختیارات حکومت است .اجرای این حکم نیازمند مقررات خاصی است. به همین دلیل قانون بر استیذان از مقام معظم رهبری یا نماینده او قبل از اجرای حکم قصاص از سوی ولی دم تاکید دارد.
۳.اجازه اولیای دم : صدور حکم واجرای قصاص درباره قتل نیاز مند درخواست اولیای دم است و قانونگذار مستحق قصاص نفس را نسبت به حق قصاص مهدورالدم تلقی می کند . اگر شخص سومی اقدام به کشتن فرد مستحق قصاص کند شخص قاتل است و به قصاص محکوم میشود .
۲.اجازه رهبر: اجرای قصاص جزء اختیارات حکومت است .اجرای این حکم نیازمند مقررات خاصی است. به همین دلیل قانون بر استیذان از مقام معظم رهبری یا نماینده او قبل از اجرای حکم قصاص از سوی ولی دم تاکید دارد.
۳.اجازه اولیای دم : صدور حکم واجرای قصاص درباره قتل نیاز مند درخواست اولیای دم است و قانونگذار مستحق قصاص نفس را نسبت به حق قصاص مهدورالدم تلقی می کند . اگر شخص سومی اقدام به کشتن فرد مستحق قصاص کند شخص قاتل است و به قصاص محکوم میشود .